Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa niepłodność jako niemożność zajścia w ciążę przez okres 12 miesięcy, mimo regularnych stosunków płciowych, bez stosowania metod antykoncepcyjnych. Szacuje się, że około 3 milionów Polaków w wieku rozrodczym boryka się z niepłodnością, a statystyki wskazują, że liczba ta powiększa się z roku na rok. Oprócz interwencji medycznych w trosce o potomstwo warto również zadbać o to, co na co dzień pojawia się na naszym talerzu. Jak powinna wyglądać dieta wspierająca płodność? Czego nie może w niej zabraknąć?

Dieta a płodność

Za sprawą zmian w diecie jeszcze przed poczęciem możemy wpłynąć na przebieg ciąży i zmniejszyć ryzyko powikłań ciążowych i okołoporodowych. Dostarczenie określonych witamin i składników mineralnych najważniejsze jest przed ciążą i na jej początku. Dlatego coraz częściej mówimy o tym, że planowanie ciąży mądrze jest zacząć od analizy jadłospisu przyszłych rodziców. Dieta w trakcie przygotowań do ciąży powinna opierać się na produktach nie przetworzonych, z dużą ilością antyoksydantów oraz produktów o potencjale przeciwzapalnym. Dieta powinna być bogata w warzywa, owoce, tłuste ryby i owoce morza, chude mięso jedzone w umiarkowanych ilościach, nabiał o niskiej i średniej zawartości tłuszczu, pełnoziarniste zboża, oleje roślinne, orzechy i pestki oraz nasiona roślin strączkowych.

Dieta dla płodności powinna być bogata w kluczowe dla płodności składniki potrzebne do

– produkcji i działania hormonów,

– tworzenia komórki jajowej i plemników,

– zachowania regularnych owulacji,

– rozwoju płodu i zachowania zdrowia dziecka w przyszłości.

Masa ciała

Ocena, czy masa ciała jest prawidłowa, to tylko jeden z elementów, o którym należy pamiętać przygotowując się do ciąży. Równie ważny jest stan odżywienia, poziom tkanki tłuszczowej, nawodnienie organizmu, udział białka w diecie. Możesz mieć prawidłowe BMI, a jednocześnie podwyższony poziom tkanki tłuszczowej w organizmie, co wiąże się z większą ilością wytwarzanych czynników prozapalnych. Dlatego warto skontrolować skład ciała. Jeśli masz nadwagę lub otyłość, istotne jest, aby w trakcie odchudzania zmniejszał się głównie poziom tkanki tłuszczowej. Uważa się, że z wysoką masą ciała powiązane jest także wyższe ryzyko zaburzeń płodności. U kobiet z BMI powyżej 24,9 mogą pojawić się rozmaite zaburzenia hormonalne i problemy z owulacją.

Odżywianie dla płodności

Odżywianie dla płodności opiera się na głównych zasadach zdrowego żywienia, powinno składać się z 3-5 posiłków dziennie. Posiłki powinny być zbilansowane, różnorodne oraz nie przetworzone. Dieta powinna dostarczać w odpowiedniej proporcji: białka, tłuszcze i węglowodany oraz składniki mineralne i witaminy.

Na co w szczególności zwrócić uwagę:

  • Odpowiednia proporcja spożywanych kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6
  • Wysoka podaż witamin o potencjale antyoksydacyjnym: A,C,E
  • Spożycie witamin z grupy B
  • Podaż minerałów: selen, cynk, żelazo, magnez.

Kluczowe składniki dla płodności

  • Kwasy tłuszczowe

Kwasy tłuszczowe biorą udział w regulacji metabolizmu. Dzięki nim powstaje wiele aktywnych składników komórkowych, które potrafią zmieniać odporność, wbudowują się w błony komórek, w tym komórek odpornościowych. Odpowiednia ilość WNKT w diecie ma znaczenie dla prawidłowego rozwoju siatkówki oka. Im więcej ich przed ciążą oznacza lepszą dystrybucję tych kwasów do płodu w trakcie ciąży. Dzięki prawidłowemu zaopatrzeniu w te ważne kwasy tłuszczowe można zwiększyć szansę na prawidłową masę urodzeniową noworodka oraz obniżyć ryzyko przedwczesnego porodu.

Z diety należy wykluczyć produkty bogate w tłuszcze nasycone oraz trans, które można znaleźć w produktach tj.: produkty przetworzone, utwardzane margaryny, słone przekąski, słodycze.

Korzystne działanie dla płodności wykazują kwasy omega-3, których źródłem są tłuste ryby morskie, owoce morza czy oleje tłoczone na zimno (olej lniany).

Znakomitym źródłem kwasów omega-3 jest suplement diety EstroVita Skin, która zawiera roślinne źródło bioestrów omega-3,6,9. Dodatkowo została wzbogacona o witaminy, które są naturalnymi antyoksydantami A,E oraz witaminę D3 i koenzym q10. Już 5 ml EstroVity Skin pokrywa dzienne zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3.

  • Kwas foliowy

Kwas foliowy to rozpuszczalna w wodzie witamina B9. Ma decydujący wpływ na system nerwowy i mózg. Bierze udział w procesach krwiotwórczych. Niedobór tego składnika może przyczynić się do rozwoju wad ośrodkowego układu nerwowego dziecka, rozszczepu warg, wad serca, układu moczowego, przedwczesnego porodu oraz powodować zbyt niską masę urodzeniową dziecka. Znakomitym źródłem kwasu foliowego są: szpinak, jarmuż, natka pietruszki, brukselka, ciecierzyca, szparagi.

  • Żelazo

Żelazo jest jednym ze składników, którego zapotrzebowanie w trakcie ciąży będzie rosło. Dlatego warto zadbać o zbilansowanie diety i o stworzenie jego zapasów odpowiednio wcześnie, zwłaszcza jeśli jesteś w grupie zagrożenia niedokrwistością – prowadzisz dietę wegańską lub wegetariańską, masz zaburzenia wchłaniania bądź obficie miesiączkujesz.

Dzienne zapotrzebowanie na żelazo wynosi 18 mg, a w ciąży wzrasta aż do 27 mg. Wśród głównych przyczyn niedoboru żelaza u kobiet zalicza się:

– niedostateczne spożycie żelaza z dietą,

– nieprawidłowe zbilansowanie diety,

– złe proporcje między składnikami, co może prowadzić do zaburzenia przyswajania, np. niewystarczająca ilość witaminy C.

  • Witaminy antyoksydacyjne

Istotną rolę w kontekście płodności przypisuje się witaminom o potencjale antyoksydacyjnym, tj. witamina A,C,E. Wysokie ich spożycie w diecie zmniejsza stres oksydacyjny, który przyczynia się do niepłodności. Do źródeł witamin A,C,E zalicza się: czerwona papryka, natka pietruszki, cytrusy, oleje roślinne, awokado, kiełki, marchew, brukselka, rośliny strączkowe, brokuły, szparagi, borówki, maliny, jeżyny.

  • Witaminy z grupy B

Witaminy z grupy B pełnią szereg istotnych funkcji organizmie. Wpływają pozytywnie nie tylko na stan zdrowia, odpowiadają również za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Niezwykle istotne są dla przyszłych mam – powinny na stałe zagościć w diecie każdej kobiety stającej się o dziecko.

  • Woda

Woda jest transporterem dla niezbędnych składników. Dzięki niej wszystkie witaminy i minerały dotrą do komórek i tkanek, poprawiając stan odżywienia organizmu. Woda naturalnie wspomaga proces oczyszczania organizmu oraz wpływa na masę ciała.

– transportuje wchłonięte z przewodu pokarmowego aminokwasy, witaminy i minerały, rozprowadza wszystkie składniki pożywienia po całym organizmie.

– zapewnia prawidłowe funkcjonowanie komórek oraz umożliwia przepływ substancji między nimi.

 

Dieta dla płodności powinna opierać się na dużej ilości warzyw i owoców, ryb i owoców morza, orzechów, pełnoziarnistych produktach zbożowych,  czyli żywności bogatej we wszystkie składniki pokarmowe niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego- witaminy, składniki mineralne, błonnik oraz kwasy tłuszczowe omega-3.