Chyba każdy z nas zna piosenkę „O mój rozmarynie…”, jednak czy zastanawiałeś się kiedyś, czym jest ów rozmaryn i jakimi właściwościami się cechuje?
Rozmaryn, podobnie jak pozyskiwany z niego olejek rozmarynowy, są z nami już od lat – w medycynie naturalnej zyskał zaszczytne miejsce przez wzgląd na swoje lecznicze właściwości. Został doceniony przez mieszkańców obszarów śródziemnomorskich, którzy uważali go także za symbol miłości. Rozmaryn jest popularny do dziś; to jedna z najbardziej znanych przypraw, która odnajduje swoje zastosowanie w kuchni.
Rozmaryn niesie wiele korzyści dla naszego organizmu – sprawdzać się może w łagodzeniu bólu żołądka, wsparciu pracy wątroby, obniżeniu poziom cukru we krwi. Udowodniono, że zawarty w rozmarynie kwas karnozowy może chronić przed pojawieniem się zwyrodnienia plamki żółtej. Jakie jeszcze dobrodziejstwa niesie za sobą rozmaryn?
Substancje czynne rozmarynu
Rozmaryn wykazuje silne działanie biologiczne – to źródło związków fenolowych, które pochodzą z olejków eterycznych czy ekstraktów. To właśnie one najczęściej wykorzystywane są do wsparcia leczenia wielu chorób. Rozmaryn zawiera także również flawonoidy (luteolinę, genkwaninę, diosmetynę i ich glikozydy), garbniki (8%), di- i triterpeny.
To także bogate źródło wapnia, żelaza, magnezu, manganu, cynku, selenu, witaminy A, B6 oraz C. Do najskuteczniejszych składników przeciwutleniających w rozmarynie możemy zaliczyć: difenole diterpenowe, kwas karnozolowy i karnozol. Mało tego – ekstrakt zawiera kwas karnozowy, rosmanol, epirosmanol, izorosmanol i metylokarnat.
Olejek z rozmarynu – zastosowanie
Istnieją naukowe doniesienia, iż ekstrakt z rozmarynu przyczynia się do podniesienia poziomu insuliny oraz obniżenia glukozy we krwi. Właśnie dlatego, w medycynie ludowej, używano go jako wsparcie w leczeniu hiperglikemii. Mało tego – rozmaryn może obniżyć aktywność jelitową α-glukozydazy, której inhibitory spowalniają wchłanianie węglowodanów z jelita cienkiego. Dochodzi wówczas do zmniejszenia insulinemii i glikemii po posiłku. Wykazano również, że rozmaryn świetnie radzi sobie ze stresem oksydacyjnym, co redukuje powikłania cukrzycowe. – podkreśla dr n. med. Edyta Blus
Rozmaryn wykazuje rozkurczające działanie, przez co chętnie wykorzystywany jest we wsparciu leczenia chorób przewodu pokarmowego. Roślina ta pomaga w redukowaniu bólu żołądka, wspiera leczenie jelit czy pęcherzyka żółciowego, poprawia także trawienie i pobudza czynność wydzielniczą żołądka. Liczne publikacje dowodzą, że ekstrakt z rozmarynu staje się tarczą ochronną dla błon śluzowych żołądka broniąc go przed szkodliwym działaniem etanolu czy rezerpiny. Warto wspomnieć, że ekstrakt z rozmarynu oddziałuje także na bakterie Helicobacter pylori, które nieleczone mogą prowadzić do zapalenia żołądka. Rozmaryn działa nie tylko na żołądek, ale i na wątrobę – szczególnie zalecany w celu oczyszczenia narządu. Roślina ta wpływa na proces detoksykacji, ale i chroni komórki wątroby przed szkodliwym działaniem np. leków.
Olejki rozmarynu zawierają przeciwutleniacze, które wspomagają koncentrację i zapamiętywanie, przez co mogą wesprzeć proces nauki. Mało tego – ekstrakty te redukują objawy łagodnych zmian w obrębie zaburzeń poznawczych, które mogą być zwiastunem demencji. Kwas rozmarynowy niweluje stres i uspokaja. Wykazano, że może zapobiegać także pojawieniu się depresji.
Nie ulega wątpliwości, że najczęściej rozmaryn możemy spotkać w kuchni. Roślina ta charakteryzuje się korzennym zapachem i gorzkim smakiem. Roślinę najlepiej kupić wówczas, gdy jest świeża – w innym wypadku będzie mniej aromatyczna i straci smak. Rozmaryn często gości w kuchni śródziemnomorskiej, gdzie wzbogaca smak potraw – dobrze koresponduje z drobiem, jagnięciną czy rybami. Nierzadko dodaje się go do piw czy win. Warto zaprosić go do siebie i czerpać z niego pełnymi garściami!